امروزه استفاده از کارت های اعتباری به جای پول نقد امری همگانی و موجب تسهیل فرآیند خریدهای حضوری و آنلاین شده است.
استفاده از کارت های بانکی مزیت های زیادی دارد :
در همه ی کشور های دنیا استفاده از کارت های بانکی امری متداول و مورد استقبال عموم جامعه است. با توسعه کارت های بانکی تلاش برای یکپارچه کردن آنها و اتصال کارت بانک های مختلف به یکدیگر فراهم شده است. در ایران شبکه شتاب بانک های مختلف را به هم وصل کرده است و سهولت استفاده از کارت بانکی را زیاد کرده است. در مورد کارت های اعتباری بین المللی نیز دو شرکت بزرگ آمریکایی با نامهای ویزا و مستر، چنین امری را میسر کرده اند. این دو شرکت دارای شبکه مالی بین المللی هستند که اکثریت بانک های جهان عضو آنها هستند. در حال حاضر در جهان فقط چند کشور عضو شبکه جهانی ویزا و مستر نیستند که ایران نیز یکی از این کشورهاست.
به عنوان نمونه، شما با داشتن یک ویزا کارت می توانید به شبکه مالی بین المللی ویزا کارت وصل شوید و امکان خرید فروشگاهی در کلیه کشورهای عضو شبکه ویزا و همچنین امکان خرید آنلاین بر روی کلیه وبسایت هایی که درگاهشان به شبکه جهانی ویزا متصل است را دارید.
هر کارت اعتباری دارای یک شماره کارت 16 رقمی، تاریخ انقضاء، کد امنیتی (CVV2) می باشد که برای خریدهای آنلاین استفاده می شوند. برای خرید های فروشگاهی نیز این کارتها به دو دسته تقسیم می شوند. بعضی از آنها دارای رمز 4 رقمی می باشند که در هنگام خرید از دستگاه های P.O.S فروشگاهی باید آن را وارد نمایید و برخی از آنها مبتنی بر امضای صاحب کارت (Signature Base) هستند؛ به این ترتیب که صاحب کارت در پشت کارت امضا می زند و در هنگام خرید فروشنده امضای روی رسید را با امضای پشت کار مطابقت می دهد.
در یک طبقه بندی کلی، کارت های اعتباری به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: کارت های اعتباری (Credit Cards) و کارت های نقدی (Debit Cards).
در کارت های اعتباری، بانک به مشتری برحسب پارامترهای مختلف اعتبار استفاده از کارت را می دهد. بدین ترتیب که کاربر می تواند تا سقف اعتبارش از کارت خود پرداخت نماید، بدون این که آن مقدار موجودی را در حسابش داشته باشد و موجودی حسابش را بعد از پرداخت، طبق تعاریف و ضوابط از قبل تعریف شده تأمین نماید. عموماً بانک ها کارت اعتباری را به مشتریانی که شناخت از آنها دارند و در همان شهر زندگی می کنند ارائه می دهند و به همین دلیل بانک های خارجی که کارت های خود را در ایران توزیع می کنند معمولا کارت اعتباری به کاربران ایرانی ارائه نمی دهند.
دسته دوم کارت های نقدی هستند که در این دسته از کارت ها مشتری می تواند به میزان موجودی داخل حساب خود خرید نماید. یعنی به همان مقداری که موجودی در حساب خود واریز می نماید می تواند خرید انجام دهد. عموم حساب هایی که بانک های ایرانی به مشتریان خود ارائه می دهند از این جنس هستند.
یکی از زیر مجموعه های مهم کارت های نقدی، کارت های پیش پرداخت (Prepaid Cards) هستند که در شرایط فعلی کشور، بهترین وسیله برای بانک های خارجی جهت ارائه به کاربران ایرانی به شمار می رفت. کارت های پیش پرداخت دارای حساب بانکی نیستند و مشتری حساب بانکی پشتیبان برای کارت خود ندارد. تنها با داشتن شماره کارت می تواند آن را شارژ نماید و در خرید های خود از آن استفاده نماید.
زیر مجموعه کارت های پیش پرداخت نیز کارت های هدیه (Gift Cards) هستند. کارت های هدیه، کارت هایی با مبلغ شارژ مشخص و از پیش تعیین شده هستند که تنها برای خرید آنلاین و فروشگاهی کاربرد دارند. کارت های هدیه دو محدودیت اصلی دارند. محدودیت اول عدم امکان شارژ مجدد آن هاست. این کارت ها در واقع یک بار شارژ (Single Load) هستند و پس از اتمام موجودی داخل کارت دیگر قابلیت شارژ مجدد ندارند و باید کارت جدید تهیه کرد.
محدودیت دیگر آنها نداشتن قابلیت امکان دریافت پول نقد (Cash) از دستگاه خودپرداز می باشد و همان طور که اشاره شد تنها کاربرد آنها خرید می باشد و قابلیت تبدیل به پول نقد را ندارند.
کارت های هدیه معمولا می توانند در قالب کارت های فیزکی و یا کارت های مجازی (Virtual Cards) ارائه شوند که در حالت دوم تنها کاربرد آن خریدهای اینترنتی و آنلاین است. جهت آشنایی بیشتر با مفاهیم پرداخت های ارزی، می توانید مقاله اصطلاحات پرداخت ارزی را مطالعه نمایید.
در ایران به علت وصل نبودن شبکه بانکی به شبکه جهانی ویزا و مستر، اغلب کاربران از این کارت ها برای خریدهای آنلاین استفاده می کنند.
از جمله استفاده کاربران ایرانی از کارت های اعتباری به شرح زیر است:
برای آشنایی با نحوه استفاده از ویزاکارت و پرداخت آنلاین ارزی می توانید به مطلب آموزش عمومی پرداخت با ویزا کارت یا مستر کارت مراجعه نمایید. و همچنین جهت استفاده از راهنمای انواع پرداخت های مختلف، از فهرست مقالات آموزشی آسان کارت راهنمای خرید مدنظر خود را مطالعه نمایید.